در سال 1600 میلادی ، ویلیام گیلبرت از ویژگی‌های مغناطیسی زمین سخن به میان آورد. پیش از آن، رابرت ناتمن، قطب‌نماساز انگلیسی، دریافته بود که اگر یک سوزن آهن‌ربا شده را با نخ آویزان کند، سوزن در راستای شمال و جنوب آرایش می‌یابد. البته، وضع قرارگیری آن افقی نیست، بلکه آن انتهای سوزن که به سوی شمال قرار می‌گیرد، به سوی پایین گرایش دارد. برای مثال، در لندن (جایی که گیلبرت کار می‌کرد) انحراف سوزن از حالت افقی نزدیک 70 درجه است. گیلبرت این انحراف را ناشی از تاثیر ویژگی‌های مغناطیسی زمین می دانست. او باور داشت که زمین همانند یک آهن‌ربای کروی است و میدان مغناطیسی آن در استوا، حالت افقی و در قطب‌ها، حالت عمودی دارد.
امروزه می‌دانیم این میدان بین قطب و استوا دارای زایه‌ی انحرافی است که با افزایش عرض جغرافیایی، افزایش می‌یابد. بنابراین، آن انتهای سوزن آهن‌ربا شده که به سوی شمال قرار می گیرد، در نیم‌کره شمالی به سوی شمال و پایین، در استوا به سوی شمال و به حالت افقی و در نیم‌کره‌ی جنوبی به سوی شمال و بالا آرایش می‌یابد. در مورد آن انتهای سوزن که به سوی جنوب قرا ر می گیرد، وضعیت واژگون است.
تا سال‌های اخیر، آدمی خود را تنها جانداری می‌دانست که برای جهت‌یابی از مغناطیس بهره می‌گیرد. اما در چند سال گذشته، ذره‌های آهن‌ربا در جاندارن گوناگونی کشف شده است. باکتری‌ها، نرم تنان دریایی، زنبورهای عسل، پراونه ها، کبوترهای خانگی و دلفین‌ها، از جاندرانی هستند که پیش از روشن شدن ویژگی‌های مغناطیس برای آدمی، از این پدیده بهره می‌گرفته‌اند.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامه‌ريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
ارسال ها: 1188
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!