وقتی امواج صوتی به محیط های متفاوت نفوذ کنند شکسته می شوند ، یعنی جهت خود را تغییر می دهند . شکست این موضوع را توجیه می کند که گاهی می توان صدا را از فاصله های بسیار دور روی سطح دریاچه شنید . فرض کنید که لایه ای از هوا ی خنک روی آب وجود داشته باشد و در بالای آن لایه ای از هوای بسیار گرم تر موجود باشد . بخش بالایی موج صوتی در لایۀ هوای گرم نفوذ می کند . موج در این لایه با سرعت بیشتر حرکت می کند و از بخش مجاور موج صوتی در لایۀ پایین تر و سرد تر جلو می افتد . در نتیجه ، به طرف سطح آب تغییر جهت می دهد . به عبارت دیگر ، به جای این که به بالای جو برود ، بر می گردد و در صدارس افرادی قرار می گیرد که نزدیک آب هستند .
عکس آن هنگامی به وجود می آید که لایه ای از هوای سرد در بالای لایه ای از هوای گرم تر وجود داشته باشد . اگر در این شرایط توپی شلیک شود ، انتهای بالایی موج با رسیدن به ناحیۀ خنک تر هوا کند می شود . بخش موجود در لایۀ پایینی گرم تر ، با همان سرعت قبلی جلو می رود . اختلاف سرعت دو سر جبهۀ موج باعث می شود موج بالا برود ، به طوری که منطقۀ ساکتی در سطح زمین به وجود می آید . کسی که در این منطقۀ ساکت ایستاده است صدای توپ را نمی شنود ، اگر چه ممکن است دود آن را در هنگام شلیک ببیند . موج انفجاری که به صورت مداوم بالا می رود ، ممکن است به ارتفاعی برسد که در آن دما شروع به افزایش کند . در این صورت به طرف زمین خم می شود و می تواند در فاصلۀ چندین کیلو متر از محل صدای شلیک توپ به زمین برسد . در این صورت ، منطقۀ شنودپذیری خواهیم داشت که فاصلۀ آن از توپ بسیار دور تر از منطقۀ ساکت است .
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!