منو
 کاربر Online
975 کاربر online
 : نجوم
برای پاسخ دادن به این ارسال باید از صفحه قبلی اقدام کنید.   کاربر offline دبیر گروه نجوم 3 ستاره ها ارسال ها: 1615   در :  یکشنبه 17 شهریور 1392 [04:35 ]
  حرکت ظاهری سالانه خورشید در دایرة البروج
 

در مبحث قبل (حرکت سالانه و دیدن صور فلکی جمعه 4 مرداد 1392 – منبع: انجمن نجوم سایت رشد) دیدیم که منظرۀ آسمان شب، با فصول سال تغییر می کند و این تغییر ناشی از حرکت زمین به دور خورشید است. دیدیم که نور شدید خورشید، مانع دیدن ستاره هایی می شود که بر کرۀ آسمان در سمت خورشید قرار دارند. مثلاً در اواسط خرداد ماه، خطی که زمین را به خورشید وصل می کند در راستای صورت فلکی ثور است. از این رو، ستاره های این صورت فلکی، حتی به هنگام غروب خورشید دیده نمی شوند. اما اندکی بعد از غروب آفتاب، می توان صورت فلکی جوزا را، که در همسایگی صورت فلکی ثور است، بالای افق مغرب دید. در میانه مرداد ماه، زمین در موضع جدیدی در مدارش به دور خورشید جای گرفته است. در این زمان، خورشید در امتداد صورت فلکی سرطان جای دارد که این صورت فلکی نیز مرئی نیست. اما کمی بعد از غروب آفتاب، صورت فلکی اسد را در آسمان مغرب می توان دید که همسایه صورت فلکی سرطان در آسمان است. به این طریق، خورشید، ماه به ماه صورتهای فلکی خاصی را یکی بعد از دیگری پشت سر می گذارد. این صورتهای فلکی را برجهای دوازده گانه می نامند. شکل(1)



شکل 1
تصویر



این مطلب را به وضوح نشان می دهد. این حرکت خورشید از میان بروج دوازده گانه، حرکت ظاهری سالانه خورشید نامیده می شود و بازتاب حرکت انتقالی زمین به دور خورشید است. مسیر حرکت ظاهری سالانه خورشید را در آسمان دایرة البروج می نامند.(شکل 2)



شکل 2
تصویر



این حرکت البته با حرکت روزانه خورشید از شرق به غرب که ناشی از حرکت وضعی زمین است فرق دارد. حرکت سالانه خورشید بر دایرة البروج سبب می شود که ستاره ها هر شب ( یا هر روز) 3 دقیقه 56 ثانیه زودتر از شب (یا روز) قبل طلوع کند. بعد از گذشت یک سال این اختلاف بالغ بر یک شبانه روز می شود: ساعت24 = ( ثانیه 56 دقیقه 3) * 365 . یعنی بعد از یک سال، زمین به همان نقطه پیشین از مدارخود رسیده است وآسمان همان منظرۀ پیشین را دارد. شکل (1) بوضوح نشان می دهد که صفحه دایرة البروج همان صفحه مدار زمین به دور خورشید است. این صفحه با صفحه استوا زاویه5/23 درجه را می سازد. دایرةالبروج و استوای سماوی در شکل (2) مشخص شده اند. این دو صفحه یکدیگر را در دو نقطه قطع می کنند. به این دو نقطه، اعتدال بهاری و اعتدال پاییزی گفته می شود. روز اول فروردین در لحظه تحویل سال، خورشید در نقطه اعتدال بهاری است. اعتدال بهاری همان مبدأ اندازه گیری زاویه بُعد، روی استوا است. دراین نقطه میل خورشید صفر درجه است. خورشید هر روز تقریباً یک درجه روی دایرةالبروج حرکت می کند. شکل(2) موقعیت خورشید را در روزهای اول تیر ماه و اول مهر ماه و اول دی ماه نشان می دهد. به این نقاط به ترتیب انقلاب تابستانی، اعتدال پاییزی و انقلاب زمستانی می گوییم. میل خورشید در انقلاب تابستانی 5/23 درجه و در انقلاب زمستانی 5/23- درجه است. شکل(3) منحنی تغییرات میل خورشید در طول سال را نشان می دهد.



شکل 3
تصویر

.

  امتیاز: 0.00