از آنجایی که ماه یک جرم سماوی ساده تر از زمین است، ایده بهتری از تاریخ آن داریم، اما از شکل گیری آن خیر! کوشش در مورد توضیح شکل گیری ماه معمولاً در قالب یکی از سه الگوی زیر انجام می شود: تسخیر، شکافت و بر افزایش دو تایی. در الگوی تسخیر، ماه توسط برافزایش در فاصه ای از زمین شکل می گیرد و سپس به طور گرانشی توسط زمین تسخیر می شود. در الگوی شکافت ساده، یک زمین موم سان چرخان سریع، قسمت بزرگی از گوشته خود را به بیرون پرتاب می کند (درست پس از شکل گیری هسته آن)؛ این یک تکه سرد شده و به ماه تبدیل می شود. الگوی برافزایش دوتایی، شکل گیری زمین و ماه را به عنوان واقعه ای کما بیش همزمان از قسمت مشابه سحابی خورشیدی به نمایش در می آورد. هر الگو نقاط ضعف و قوت متفاوتی دارد و دانشمندان سیاره شناس اکنون احساس می کنند که بهترین سنتز تا بامروز یک الگوی چهارم است، الگوی برخورد عظیم.
الگوی برخورد عظیم، برخود یک جرم سماوی به اندازه مریخ با زمین جوان را در ذهن تصویر سازی می کند. انرژی این برخورد عظیم، بخش بزرگی از جرم زمین و جرم سماوی برخورد کننده را به درون قرصی از مواد در اطراف زمین تزریق می نماید که ماه از آن برافزایش یافته است. به منظور توجیه تکانه زاویه ای برای سیستم زمین – ماه، جرم سماوی وارد شونده مجبور است با سرعتی حدود 10Km/s به طور مماس با زمین برخورد نماید. این ایده تا کنون با هیچ اشکال جدی مواجه نگردیده و شبیه سازی های رایانه ای از آن حمایت می کنند. یک تصویر کلیدی از شبیه سازی های رایانه ای این است که هسته غنی از فلز جسم برخورد کننده به هسته زمین اضافه می شود؛ این همان چیزی است که به صورت گوشته صخره ای در مدار باقی می ماند. سپس تفاتها و شباهتهای شیمیایی زمین و ماه به طور هوشمندانه ای پاسخ گفته می شوند: شباهتها از پرتاب مواد خاکی نتیجه می شوند، اختلاف ها نتیجه ای از جسم برخورد کننده خواهند بود. تبخیر، مواد تبخیر شدنی را از عناصری که ماه را تشکیل داده اند آزاد می کند، بنابر این حضور آنها قابل توضیح می باشد. مواد پرتاب شده از گوشته زمین، فراوانی های ایزوتوپی اکسیژن را قطعیت می بخشد. و اگر جسم برخوردی با تندی کمی به زمین تصادم پیدا کند، تکانه زاویهای پایسته می ماند.
منبع: نجوم و اخترفیزیک مقدماتی، دکترجمشید قنبری
منبع تصویر: www.roshd.ir
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامه‌ريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
ارسال ها: 1615
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!